De groeifases en groeipijnen van een onderneming
Als ondernemer heb je maar één doel voor ogen: je onderneming succesvol laten groeien. Helaas gaat dit niet zonder slag of stoot. Jouw onderneming doorloopt een aantal groeifasen, waarin verschillende zaken kunnen veranderen zoals: de structuur, cultuur en inkomsten. Dit proces gaat met groeipijnen gepaard. Gelukkig kan je jezelf daartegen wapenen. Verder in dit artikel nemen we de verschillende fases door en kan je ontdekken waar jij met je onderneming staat.
De verschillende groeifases
Van een startup tot een grote onderneming: een bedrijf doorloopt meestal één of meer groeifasen. Veranderingen roepen vaak weerstand op. Dit geldt ook voor de groeifasen van een bedrijf.
Een onderneming start in de pioniersfase. Hierin bevinden zich de startups: jonge, vaak kleine ondernemingen. Zij houden zich hoofdzakelijk bezig met het ontwikkelen van een product of dienst. Daarbij staat het vinden van een markt en het creëren van vraag hoog op hun agenda.
GROEIPIJN:
Leiderschap tekort
Om vanuit de pioniersfase door te groeien, zijn nieuwe vaardigheden nodig. Waar een ondernemer in de eerste fase druk bezig is met het bedenken van nieuwe ideeën, komt deze persoon in de volgende fase op de stoel van een manager te zitten. Wanneer deze nieuwe rol niet bij zijn/haar kwaliteiten past, kan dit een leiderschapscrisis betekenen. Veel ondernemingen doen in deze groeifase daarom beroep op een externe adviseur om op basis van zijn advies de juiste nieuwe manager, COO, CSO, CEO of directeur in dienst te nemen.
De tweede groeifase voor ondernemingen wordt “de managementfase” genoemd. Dit is natuurlijk niet zomaar. Organisaties plaatsen in deze fase vaak één of meerdere managers aan het roer. Zij formuleren een duidelijke strategie, welke zich – bij goed leiderschap – vertaalt in aanhoudende groei.
GROEIPIJN:
te kort aan autonomie
In de managementfase komt de autonomie van het personeel onder druk. Waar zij in de voorgaande fase hun werkzaamheden vrij mochten invullen, krijgen ze nu te maken met regels. Er is minder ruimte voor eigen initiatieven. Hoewel structuur de groei van een onderneming bevordert, zorgt deze groeifase vaak voor een zogenoemde autonomiecrisis. Het is dan belangrijk draagkracht onder het personeel te creëren: waarom worden bepaalde keuzes gemaakt? In deze fase kan een ervaren externe adviseur betere inzichten geven. Om vervolgens de beslissingsbevoegdheid over alledaagse zaken bij de teams en individuen zelf te leggen.
In deze fase stoot de bovenste managementlaag alledaagse taken af en legt deze bij afdelingen en individuen neer. Zij krijgen meer bevoegdheden om beslissingen te maken.
In de delegatiefase komen twee stromingen bij elkaar: structuren en delegeren. Managers/ projectleiders kunnen de neiging hebben om zich vast te bijten op het controleren van werk. Het liefst doen ze alles zelf. Daarbij verliezen ze de belangen van de medewerkers uit het oog. Om uit deze beheerscrisis te komen, moeten managers een balans vinden tussen controleren en het uit handen geven van verantwoordelijkheden. Zij kunnen zich beter gaan richten op de organisatiebelangen door helicopterview te gebruiken. Een digitale adviseur kan hier de nodige ondersteuning bieden om de nodige dashboardings te bouwen.
Halverwege het groeiproces belandt een onderneming in de standaardisatiefase. Hierin ligt de focus op het verbeteren van de interne coördinatie. In deze fase worden er nieuwe procedures en een nieuw beleid geïntroduceerd. Hierdoor kan de onderneming blijven groeien.
GROEIPIJN:
te veel bureaucratie
Het introduceren van nieuwe procedures en beleidsvormen brengt een risico met zich mee: de wens om de controle te houden kan omslaan in bureaucratie. Om dat te voorkomen trekken veel bedrijven in deze groeifase nieuwe teamleiders en managers aan. Zij krijgen bij de uitvoer van hun taken meer anatomie en voeren veranderingen door in de rest van het bedrijf. Ze houden voor ogen waar de organisatie naartoe wil. Daarnaast moet de flexibiliteit omhoog: zowel van marktstrategieën als het personeel.
de samenwerkingsfase van een bedrijf
In de voorgaande groeifase heeft het bedrijf veel veranderingen doorgemaakt. In de vijfde fase – de samenwerkingsfase – ligt er meer nadruk op het versterken van de interne samenwerking. De nieuwe systemen en procedures worden meer losgelaten, waardoor er ruimte ontstaat voor spontaniteit en flexibiliteit. In plaats van formele controle – zoals incheckmomenten – wordt er vooral beroep gedaan op sociale controle en zelfdiscipline.
Groeipijn:
te veel overleg
Door efficiënt samen te werken, maakt jouw onderneming optimaal gebruik van de kennis die het in huis heeft. Je loopt echter het risico dat je doorschiet: veel ondernemingen belanden in deze groeifase namelijk in een zogenoemde ‘vergadercultuur’. Jouw onderneming verliest haar toezicht en controle, waardoor er eilandjes ontstaan. Een oplossing hiervoor: ga nieuwe samenwerkingen aan, buiten de deur! Bekijk het breder en laat je hierbij adviseren en challengen om meer out of the box te denken.
Deze laatste groeifase van een onderneming omschrijven we als de samenwerkingsfase. Ondernemingen moeten extern op zoek naar nieuwe kansen, omdat ze uitgegroeid zijn tot zelfstandige onderneming. Ze gaan samenwerkingen aan met andere ondernemers. Er kan ook sprake zijn van een fusie, een overname of delen te outsourcen (externe dienstverleningen). Bij iedere potentiële samenwerking wordt er gekeken naar wat een partner kan bijdragen aan de doelstellingen van de oorspronkelijke onderneming.
Groeipijn:
Identiteitscrisis
Samenwerkingsverbanden, fusies, overnames. Door partnerships aan te gaan, maakt een bedrijf in deze groeifase veel veranderingen door. Hierbij is er een valkuil om de identiteit van het bedrijf uit het oog te verliezen. Tijdens zo’n identiteitscrisis is het verstandig om samen met een externe adviseur terug te grijpen naar de oorspronkelijke visie of opnieuw na te denken over de missie van jouw onderneming.
Groeien jouw overeenkomsten mee?
Een goed draaiende onderneming; dat zie je als ondernemer natuurlijk het liefst. De verschillende groeifasen van jouw onderneming brengen ook nieuwe risico’s met zich mee. Zo kan de kans op verzuim of bedrijfsschade toenemen. Ondernemers sluiten – bij de groei van hun onderneming – best de juiste overeenkomsten af.
Of jouw onderneming nu nog in de pioniersfase of de samenwerkingsfase zit: het is bij iedere groeifase verstandig om na te gaan welke contracten, voorwaarden, bedrijfsstructuur… je nodig hebt. Dit hoef je niet alleen te doen: maak gebruik van ons juridisch advies of vraag een adviesgesprek bij ons aan.
Onze adviseurs denken graag met je mee. →
Doe beroep op onze experts. Wij zorgen voor een correcte en optimale aangifte van jouw personenbelasting, zodat jij zich daar geen zorgen over hoeft te maken. Neem contact met ons op voor meer informatie.
Zin om je kennis
te verruimen?